Η αυταρέσκεια, η αίσθηση ικανοποίησης με τον εαυτό μας και τα επιτεύγματά μας, είναι μια φυσική ανθρώπινη τάση. Όταν έχουμε πετύχει κάτι σημαντικό ή έχουμε φτάσει σε ένα ορόσημο στη ζωή μας, είναι λογικό να νιώθουμε υπερηφάνεια και ικανοποίηση. Ωστόσο, όταν αυτή η αίσθηση ικανοποίησης μετατρέπεται σε αυταρέσκεια, σε μια αίσθηση ότι έχουμε φτάσει στο τέλος του δρόμου και δεν υπάρχει τίποτα περισσότερο να επιτύχουμε, τότε γίνεται εμπόδιο στην πρόοδο μας.
Η Margaret Sangster, ποιήτρια και συγγραφέας του 19ου αιώνα, το έθεσε εύστοχα όταν είπε ότι “η αυταρέσκεια είναι ο θανάσιμος εχθρός της προόδου”. Αυτή η φράση μας υπενθυμίζει ότι η πρόοδος απαιτεί συνεχή προσπάθεια, μάθηση και ανάπτυξη. Όταν εφησυχάζουμε και πιστεύουμε ότι έχουμε φτάσει στο απόγειο των δυνατοτήτων μας, σταματάμε να εξελισσόμαστε και να ανακαλύπτουμε νέες δυνατότητες.
Η αυταρέσκεια μπορεί να με το να αρνηθούμε να δοκιμάσουμε νέα πράγματα ή να αποφεύγουμε τις προκλήσεις και να κλείνουμε τα αυτιά μας στην κριτική. Μπορεί επίσης να εκδηλωθεί ως αλαζονεία, υπεροψία και έλλειψη ενσυναίσθησης για τους άλλους. Όταν εφησυχάζουμε, χάνουμε την ευκαιρία να μάθουμε από τα λάθη μας, να βελτιώσουμε τις δεξιότητές μας και να διευρύνουμε τους ορίζοντές μας.
Η πρόοδος, από την άλλη πλευρά, απαιτεί μια ανοιχτή και δεκτική στάση απέναντι στη ζωή. Απαιτεί να είμαστε πρόθυμοι να αμφισβητήσουμε τις πεποιθήσεις μας, να πειραματιστούμε με νέες ιδέες και να αναζητήσουμε συνεχώς τρόπους για να γίνουμε καλύτεροι. Η πρόοδος δεν είναι ένας προορισμός, αλλά ένα ταξίδι, μια συνεχής διαδικασία βελτίωσης και εξέλιξης.
Για να αποφύγουμε την αυταρέσκεια και να αγκαλιάσουμε την πρόοδο, πρέπει να καλλιεργήσουμε μια νοοτροπία συνεχούς μάθησης. Πρέπει να είμαστε πρόθυμοι να βγούμε από τη ζώνη άνεσής μας, να αναλάβουμε ρίσκα και να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις. Πρέπει επίσης να είμαστε ανοιχτοί στην κριτική και να είμαστε πρόθυμοι να μαθαίνουμε από τα λάθη μας.
Η αυταρέσκεια είναι μια παγίδα που μπορεί να μας εμποδίσει να εκπληρώσουμε το πλήρες δυναμικό μας. Αν θέλουμε να προοδεύσουμε, πρέπει να την αποφύγουμε. Πρέπει να είμαστε πάντα ανοιχτοί σε νέες εμπειρίες, νέες γνώσεις και νέες προκλήσεις. Μόνο τότε θα μπορέσουμε να αναπτυχθούμε και να εξελιχθούμε.
Νίκος Βλάχος, Ψυχολόγος MSc,
info@nikosvlachos.gr nikolaosvlahospsy@gmail.com
Περιστέρι, Αθήνα, Αττική
Τηλ : +306956990395